જમ્મુ-કાશ્મીરની દરેક શાળામાં સવારની અસેમ્બલીમાં રાષ્ટ્રગીતનો સમાવેશ કરવો ફરજિયાત કરવામાં આવ્યો છે. જમ્મુ અને કાશ્મીર પ્રશાસને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશની તમામ શાળાઓને હવે શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓ માટે સવારની એસેમ્બલી દરમિયાન રાષ્ટ્રગીત ગાવાનું ફરજિયાત બનાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.
દેશના એકમાત્ર મુસ્લિમ બહુમતી ધરાવતા પ્રદેશમાં ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)ની આગેવાની હેઠળની કેન્દ્ર સરકારના આ નિર્ણયથી ‘રાષ્ટ્રવાદ’નો મુદ્દો ઘાટીમાં ચર્ચાનો વિષય બન્યો છે. ખીણમાં ભૂતકાળમાં રાષ્ટ્રગીત ઘણીવાર વિવાદનો મુદ્દો રહ્યો છે.
જમ્મુ અને કાશ્મીર શાળા શિક્ષણ વિભાગે આપી સૂચનાઓ
બુધવારે (12 જૂન) ના રોજ એક પરિપત્રમાં શાળા શિક્ષણ વિભાગના અગ્ર સચિવ આલોક કુમાર દ્વારા જમ્મુ અને કાશ્મીરની શાળાઓમાં સવારની એસેમ્બલીઓ યોજવા માટેની નવી માર્ગદર્શિકાની સૂચિ જાહેર કરવામાં આવી હતી. નવી માર્ગદર્શિકા અનુસાર, સવારની એસેમ્બલીનો સમયગાળો 20 મિનિટથી વધુ ન હોવો જોઈએ. માનક પ્રોટોકોલ મુજબ સવારની મીટિંગ રાષ્ટ્રગીતથી શરૂ થવી જોઈએ.
સૂચનાઓમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે આ પછી વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકો દ્વારા ‘મહાન વ્યક્તિઓ/સ્વતંત્રતા સેનાનીઓ’ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. ડાયરેક્ટિવ તેના હેઠળની શાળાઓને વિનંતી કરે છે કે, સવારની એસેમ્બલીમાં વિદ્યાર્થીઓની શૈક્ષણિક, એથ્લેટિક અથવા અન્ય સિદ્ધિઓ વિશે ઘોષણા કરવા ઉપરાંત, ‘અઠવાડિયા કે મહિના માટે એક થીમ રજૂ કરો અને પછી તેની ચર્ચા કરો’.
જમ્મુ અને કાશ્મીરની શાળાઓમાં રાષ્ટ્રગીતને ફરજિયાત બનાવવા પાછળનો સરકારનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓને “તેમની રાષ્ટ્રીય ઓળખ પર ગર્વ અનુભવવા”નો છે.
પરિપત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વિદ્યાર્થીઓમાં “નૈતિક અખંડિતતા અને માનસિક શાંતિ” જાળવવામાં સવારની એસેમ્બલી મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. પરંતુ આવી ઘણી મહત્વની બાબતો જમ્મુ-કાશ્મીરની શાળાઓમાં સમાન રીતે લાગુ કરવામાં આવી રહી નથી.
પરિપત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે શાળાઓએ વિદ્યાર્થીઓને પ્રોત્સાહિત કરવા અને દિવસ માટે સકારાત્મક વાતાવરણ બનાવવા માટે સવારની એસેમ્બલીઓમાં પ્રેરક ભાષણો શામેલ કરવાની પણ જરૂર પડશે. તેનાથી વિદ્યાર્થીઓમાં ઈમાનદારી, સન્માન, જવાબદારી, ફરજ, નાગરિકતા અને બંધારણીય મૂલ્યોને પ્રોત્સાહન મળશે. તેનાથી વિદ્યાર્થીઓના ચારિત્ર્યનો પણ વિકાસ થશે.